-
1 πτερόν
πτερόν, τό, 1) Feder, womit man fliegt ( πτέσϑαι), Flügel, Fittig; Hom. gew. im plur.; οἰωνοὶ περὶ πτερὰ πυκνὰ βαλόντες, Il. 11, 454; τιναξάσϑην πτερὰ πολλά, Od. 2, 151; als Sinnbild der Geschwindigkeit, νέες ὠκεῖαι, ὡςεὶ πτερὸν ἠὲ νόημα, 7, 36; vgl. πόδα ἴσον πτεροῖς, Eur. I. T. 32; πτεροῖσιν ἀκάμαντας ἵππους, Pind. Ol. 1, 87; πτεροῖσιν πορφυρέοις πεφρίκοντας νῶτα, P. 4, 182; er vrbdt auch πτερὰ νικᾶν δέξατο, P. 9, 125, die Fittige des Sieges, dessen Ruhm sich schnell verbreitete; κίρκον εἰςορῶ δρόμῳ πτεροῖς ἐφορμαίνοντα, Aesch. Pers. 204; u. so in Prosa überall; ἀλλοτρίοις πτεροῖς ἀγάλλεσϑαι, sich mit fremden Federn schmücken, Luc. pro merc. cond. 24. – Uebertr. wie bei uns, κείρειν τινὶ τὰ πτερά, Einem die Flügel beschneiden, ihn in Schranken halten, Callim. ep. 49, 8. – Von den Flughäuten der Fledermaus, Her. 2, 76. – Auch das junge Barthaar, Milchhaar, Jac. A. P. 773. – Auch der Vogel, und überh. jedes geflügelte Geschöpf, Ar. Pax 76; dah. auch, wie οἰωνός, Vogelzeichen, οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐ πιστὸν ἐξ ὑμῶν πτερὸν ἐξήγαγ' εἰς τόδ' ἄλσος, Soph. O. C. 97; Geschick, Loos, πόνου δ' ἴδοις ἂν οὐδαμοῠ ταὐτὸν πτερόν, Aesch. Suppl. 324. – Auch wie bei uns übertr., der Schutz, Παλλάδος δ' ὑπὸ πτεροῖς ὄντας ἅζεται πατήρ, unter den Fittigen der Pallas, Aesch. Eum. 455; vgl. τὰ κείνου τέκν' ἔχων ὑπὸ πτε ροῖς, Eur. Heracl. 10. – Von Rudern u. Segeln, welche die Flügel des Schiffes sind, νηὸς πτερά, Hes. O. 630, wie Hom. sagt ἐρετμά, τά τε πτερὰ νηυσὶ πέλονται, Od. 11, 125. 23, 272; νεὼς οὔριον πτερόν, Eur. Hel. 146; Ar. u. in Prosa (vgl. auch πτερόω); auch die Räder, s. Müller Lycophr. 1072; vgl. Voß Virg. Georg. 1, 169. – Fächer, com. bei Poll. 10, 127. – 2) Die Säulenstellung an beiden Seiten der griechischen Tempel, und an den ägyptischen, welche dergleichen nicht hatten, die Seitenmauern; auch eine Art Mauerzinnen zur Vertheidigung der Mauern. – Eine mit Eisen beschlagene Zugbrücke vor den Stadtthoren, Schol. Eur. Phoen. 114. – Πτερὰ Θετταλικά, ein weiter, thessalischer Flügelmantel, Coray Heliod. 2 p. 18. – Ein Saiteninstrument, vielleicht eine σῦριγξ, Anonym. Bellerm. de mus. 17.
-
2 τινάσσω
τινάσσω, aor. pass. ἐτινάχϑην, auch ἐτινάγην, Strab., schwingen, schütteln, erschüttern; δύο δοῦρε τινάσσων, Il. 12, 298, und so oft von Lanzen; auch φάσγανον, 22, 311, wie Pind. N. 1, 52; σκύταλον, Ol. 9, 30; ἀστεροπήν, Il. 13, 243; αἰγίδα, 17, 595; τινάσσων χερσὶ πυρπνόον βέλος, Aesch. Prom. 919; τόξα καὶ λόγχας ῥόπαλόν τε τινάσσων, Soph. Tr. 510; ἔνερϑε Ποσειδάων ἐτίναξεν γαῖαν, Il. 20, 57; aber χειρὶ δὲ νεκταρέου ἑανοῦ ἐτίναξε λαβοῦσα, 3, 385, ist = zog sie am Kleide, um sie aufmerksam zu machen; ποσὶ δὲ ϑρόνον λακτίζων ἐτίναξε, stieß um, Od. 22, 88; und vom Winde, ἠΐων ϑημῶνα τινάξῃ καρφαλέων, 5, 368, zerstreuen; auch pass., Ὄλυμπος οὔτ' ἀνέμοισι τινάσσεται, 6, 43; ἀμφὶ δὲ πήληξ σμερδαλέον κροτάφοισι τινάσσετο, Il. 15, 609; κρᾶτα, Eur. Herc. fur. 867; auch im med., τιναξάσϑην πτερὰ πολλά, sie schwangen ihre Flügel, Od. 2, 151, wofür Arat. Dios. 239 τινάσσονται πτερύγεσσι sagt; vgl. Ep. ad. 6 (XII, 67); pass. ἐτινάσσετο μακρὸς Ὄλυμπος, er wurde erschüttert, Hes. Th. 680; φόβῳ τινάσσεσϑαι, von Furcht erschüttert werden, erzittern, Ap. Rh. 4, 641.
-
3 τινάσσω
τινάσσω, schwingen, schütteln, erschüttern; oft von Lanzen; χειρὶ δὲ νεκταρέου ἑανοῦ ἐτίναξε λαβοῦσα, = zog sie am Kleide, um sie aufmerksam zu machen; vom Winde, ἠΐων ϑημῶνα τινάξῃ καρφαλέων, zerstreuen; τιναξάσϑην πτερὰ πολλά, sie schwangen ihre Flügel; pass. ἐτινάσσετο μακρὸς Ὄλυμπος, er wurde erschüttert; φόβῳ τινάσσεσϑαι, von Furcht erschüttert werden, erzittern